Na hasło: słona woda w basenie, odpowiedź łatwo można przewidzieć. Morze we własnym ogrodzie. Tak, jest to zrozumiałe pierwsze skojarzenie. Ale czy sól w wodzie basenowej może pełnić jeszcze inną funkcję? Tak, i to bardzo istotną. Zanurzmy się zatem w morzu informacji z dziedziny chemii.
Dezynfekcja wody to obowiązek każdego posiadacza basenu. Uzdatnianie wody jest niezwykle istotne z punktu widzenia zdrowia osób kąpiących się. W wodzie basenowej rozwijają się różne mikroorganizmy. Pewne z nich mogą bardzo negatywnie wpływać na stan zdrowia osób w niej przebywających. Zagrożenie ze strony niektórych bakterii czy wirusów może nieść za sobą bardzo poważne skutki.
Jak temu zapobiec? Dezynfekować wodę.
Najbardziej znaną metodą dezynfekcji wody basenowej jest metoda chlorowa. Jest to również metoda budząca najwięcej kontrowersji. Nie ukrywajmy, chlor kojarzy się źle.
Największą jego wadą jest znany wszystkim nieprzyjemny zapach. Chlor może również wywoływać podrażnienia skóry czy oczu kąpiących się, a także wywoływać reakcje alergiczne. Dlatego użytkownicy basenów poszukują innych metod uzdatniania wody basenowej. Wiele osób wie o metodzie ozonowania wody. Sporo osób wie o możliwości stosowania lamp UV. Ale czy wszyscy z nich słyszeli również o możliwości dezynfekcji wody basenowej przy pomocy soli? Brzmi świetnie. Tylko czy to na pewno metoda bezchlorowa? Przekonajmy się.
Elektroliza soli w basenie
Elektroliza soli to mało skomplikowany proces chemiczny. Polega on na tym, że chlorek sodu (NaCl), który znany jest wszystkim jako sól kuchenna, w wodzie rozkłada się na cząsteczki sodu oraz chloru.
Podkreślić jednak należy, że chlorek sodu nie rozpada się na cząsteczki samoczynnie. Niezbędne jest do tego urządzenie nazwane elektrolizerem. Montowany jest on w zamkniętym obiegu basenowym. Przy pomocy znajdującej się w nim elektrody odbywa się proces elektrolizy soli. Elektroliza soli następuje w wyniku rozpadu NaCl pod wpływem przepływu prądu między elektrodami w elektrolizerze. Wytworzony podczas elektrolizy wolny chlor jest skuteczną metodą dezynfekcji wody w basenie.
Nie można zatem powiedzieć, że dezynfekcja wody basenowej przy użyciu soli jest metodą całkowicie bezchlorową! Elektroliza soli w basenie wytwarza chlor ma swój udział w procesie uzdatniania wody, jednak jest on procesem naturalnego rozkładu nieorganicznego związku chemicznego. Nie jest natomiast chemicznym preparatem dodawanym do wody. Dla wielu użytkowników basenów jest to różnica istotna!
Chlor gazowy wytworzony w procesie elektrolizy soli działa bezpośrednio na przepływającą wodę, ale bez dodatkowych środków wspomagających. Woda uzdatniana w ten sposób jest nieco łagodniejsza dla skóry i oczu osób kąpiących się aniżeli w przypadku stosowania tradycyjnych środków. Wiele osób korzystających z elektrolizy soli w swoim basenie podkreśla, że nie mają takich dolegliwości jak podrażnienia błon śluzowych.
Charakterystyczny „chlorowy” zapach w wodzie jest mniej intensywny. Nie jest to jednak zasługa samej metody, ale raczej automatyki, która dawkuje porcje chloru w sposób regularny. Stały i niski poziom wolnego chloru jaki jest utrzymywany przez elektrolizer powoduje, że woda jest w dobrej kondycji bez konieczności zwiększania dawek lub stosowania regularnego chlorowania szokowego.
Jaką sól należy stosować do wody basenowej?
Sól dodawana do wody basenowej powinna być w postaci czystej. Nie powinna zawierać żadnych dodatków przeciwzbrylających (antyzbrylaczy).
Wysokiej jakości sól do wody basenowej musi również spełniać normę EN 16401/A.
Należy uważać na sól sprzedawaną w tabletkach. Tabletki takie często wzbogacone są o antyzbrylacz, który wytrącając się w wodzie basenowej może pozostawić osad na dnie lub na elektrodzie miedzianej.
Doskonała do basenu jest sól morska. Warta polecenia sól morska do basenu jest czysta chemicznie i ma korzystny skład mikroelementów.
Stężenie soli w basenie
W metodzie uzdatniania wody w procesie elektrolizy wykorzystuje się niewielkie ilości soli. Sól w basenie powinna tworzyć roztwór o stężeniu 0,2% – 0,5%. Oznacza to 2 do 5 kg na każde 1000 l wody basenowej.
Co istotne sól w basenie się nie „zużywa” w procesie wytwarzania chloru. Raz zasypany basen solą będzie miał w miarę stabilne zasolenie przez długi czas. Sól nie wyparowuje, co oznacza, że słona woda stale przepływa przez elektrolizer wytwarzając wolny chlor.
W tym miejscu musimy jednak poczynić uwagę, dotyczącą stężenia soli w basenie. Bo to, że sól się nie zużywa nie oznacza, że jej stężenie nie zmienia się w wyniku dolewania świeżej wody do basenu.
Należy kontrolować poziom soli w wodzie regularnie. Jest to niezbędne zwłaszcza po intensywnych opadach deszczu, wzmożonym użytkowaniu basenu czy wychlapaniu dużej ilości wody. Pomiar zasolenia warto wykonywać regularnie np. raz na 2 tygodnie. Najprostszą metodą pomiaru jest wykorzystanie testera paskowego.
Ważne jest aby sól dodawać do wody powoli i z umiarem, sprawdzając jednocześnie jej poziom. Trudno jest bowiem go obniżyć, kiedy jest zbyt wysoki.
Metoda dezynfekcji wody basenowej przy pomocy soli staje się w Polsce coraz bardziej popularna. Jest skuteczna, a zarazem bezpieczna i ekologiczna.
Jednak dbanie o basen ze słoną wodą jest nieco inne niż w przypadku tradycyjnego basenu. W inny sposób należy bilansować wodę basenową i dbać o sprzęt basenowy.
Parametry wody basenowej przy metodzie solnej
Poziom wolnego chloru
Stosując metodę elektrolizy w basenie czyli dezynfekcji wody basenowej za pomocą soli musimy zwracać uwagę na poziomu wolnego chloru. Należy wykonywać pomiary testerem regularnie – raz w tygodniu.
Dopuszczalne jest przy metodzie solnej aby poziom wolnego chloru był nieco wyższy niż przy stosowaniu chloru tradycyjnego i wynosił 1-3 ppm.
Poziom pH
Przy stosowaniu metody solnej do uzdatniania wody basenowej należy bezwzględnie kontrolować poziom pH. Kwasowość wody ma większą tendencję do wzrastania.
Wzrost poziomu pH skutkować może z kolei podrażnieniami skóry i pieczeniem oczu oraz osadzaniem się kamienia na wyposażeniu basenu. Poziom pH powinien oscylować pomiędzy 6,8 a 7,2.
Dlaczego poziom soli nie może być zbyt wysoki?
Przy utrzymaniu prawidłowego stężenia soli, słona woda nie jest szkodliwa. Jednak kiedy poziom zasolenia jest zbyt wysoki, może zacząć niszczyć sprzęt basenowy oraz poszczególne komponenty niecki i jej wyposażenia.
Dobrze jest zatem spłukiwać osprzęt metalowy w pomieszczeniu basenowym, drabinki czy poręcze. Spłukiwać należy również obrzeża basenu.
W przypadku zadaszenia basenu automatyczną pokrywą, sól może nadmiernie się osadzać na lamelkach powodując biały i nieestetyczny nalot. Dobrze zatem również wypłukać pokrywę lub wręcz umyć ją myjką ciśnieniową.
Czy do wody basenowej uzdatnianej solą należy dodawać dodatkowy chlor?
Teoretycznie nie ma takiej potrzeby. Niemniej dodanie dodatkowej dawki chloru do słonej wody podnosi poziom wolnego chloru. Pomaga również w walce z zanieczyszczeniami, algami i bakteriami.
Dodatkowe chlorowanie jest wskazane podczas szczytu sezonu basenowego, po ulewnym deszczu lub intensywnym użytkowaniu.
Dodatkowy chlor najlepiej dodać w nocy, a jego poziom i inne parametry wody sprawdzić następnego dnia.
Warto sprawdzić czy elektrolizer zamontowany w basenie ma funkcję boost. Zastępuje ona bowiem szokowe chlorowanie. W sposób gwałtowny potrafi podnieść poziom chloru w wodzie i spowodować klarowanie się wody.
Zalety stosowania słonej wody w basenie
- Podstawową zaletą metody solnej jest znaczne zmniejszenie stosowania chloru w tabletkach lub chloru w płynie. Dla wielu osób świadomość kąpieli w wodzie bez chemii jest bardzo istotna. Odpada ciągłe dozowanie środka dezynfekującego (podchlorynu) – wystarczy utrzymywać wyznaczone stężenie soli przy dolewaniu wody do basenu (przy niskosłonej wodzie) wsypać ok. 3,5 kg soli na 1 m³ wody świeżej. Przy wodzie morskiej lub solankowej brak konieczności dostarczania jakiegokolwiek środka dezynfekującego.
- Zakładając elektrolizer uwalniamy się od konieczności ciągłego składowania opakowań z chemią, a także od kosztów zakupu chemii basenowej.
- Kolejną zaletą tej metody są terapeutyczne właściwości słonej wody – sól korzystnie wpływa na skórę, poprawia krążenie, a także ma dobry wpływ na stawy. Świetnie również oczyszcza drogi oddechowe. Jest ponadto idealna dla ludzi uczulonych na chlor.
- Łatwość stosowania soli jako środka dezynfekującego. W ostateczności zastosować można zwykłą sól kuchenną. Sól jest bezpieczna i przyjazna środowisku. Nie ma potrzeby ciągłego jej stosowania, ponieważ dozuje się ją raz. Jest to ponadto bardzo prosta metoda, z uwagi na nieskomplikowanie elektrolizera.
- Elektrolizer wymaga niewielkiej powierzchni do instalacji (ok. 1m²). Cechuje się ponadto nieskomplikowanym montażem. Łatwy jest również sposób jego eksploatacji.
Wady stosowania słonej wody w basenie
- Najważniejszą wadą metody solnej jest fakt, że sól może mieć niekorzystny wpływ na wszystkie elementy metalowe znajdujące się w wodzie basenowej (np. drabinka, przeciwprąd). Decyzja o stosowaniu soli w basenie zamiast chloru musi być podjęta już na etapie projektowania basenu. Elektrolizer nie może być instalowany w basenach ze stali nierdzewnej. Wszystkie elementy technologii muszą być ponadto odpowiednie dla słonej wody.
- Inną wadą tej metody jest koszt samego urządzenia do elektrolizy oraz konieczność okresowej wymiany elektrod (co 3-5 lat). Elektrody ulegają „rozpuszczeniu” i z biegiem czasu tracą możliwość produkcji chloru. Są niestety elementem dosyć kosztownym. Niemniej zwrot inwestycji następuje już po 2-4 latach.
- Kolejny czynnik, który należy wziąć pod uwagę to ograniczenie związane z wylewaniem słonej wody na trawę. Okresowe opróżnianie basenu powinno odbywać się do kanalizacji. Duża ilość wody z zawartością soli może powodować miejscowe wysuszanie gleby i obumieranie roślin.
